May là dù nhiễm sắc thể Y có biến mất thì đàn ông cũng không biến mất. Họ chỉ “chuyển từ dạng nó sang dạng kia” thôi.
166 triệu năm trước, khi những động vật có vú đầu tiên xuất hiện, “proto-Y” – tiền thân của nhiễm sắc thể Y – có cùng kích thước với nhiễm sắc thể X và chứa các gen tương đồng nhau. Tuy nhiên, nhiễm sắc thể Y có một lỗ hổng cơ bản là mọi nhiễm sắc thể khác đều có thêm một bản sao trong mỗi tế bào, còn nhiễm sắc thể Y chỉ có một bản duy nhất, được truyền từ cha sang con.
Điều này có nghĩa các gene trên nhiễm sắc thể Y không được tái tổ hợp di truyền, tức quá trình sắp xếp lại giúp loại trừ các đột biến gen gây hại qua mỗi thế hệ. Kết quả là nhiễm sắc thể Y bị thoái hóa theo thời gian.
Ngày nay, nếu quan sát các cặp nhiễm sắc thể giới tính của động vật có vú, ví dụ nhiễm sắc thể 23 ở con người, ta sẽ thấy phụ nữ có cặp XX giống nhau, trong khi nam giới sở hữu một cặp XY với “Y” nhỏ bé hơn nhiều so với X. Đó là hậu quả của hiện tượng thoái hóa sau hàng trăm triệu năm.
Theo nhóm tác giả, sau 4,6 triệu năm nữa, nhiễm sắc thể Y sẽ hoàn toàn biến mất.
Trong một bài báo năm 2016, tác giả Jenny Graves, Đại học La Trobe (Úc), đã phân tích hiện tượng các con chuột gai và chuột chũi ở Nhật đã mất hoàn toàn nhiễm sắc thể Y. Điều này dẫn đến các vấn đề về sinh sản nhưng khả năng cân bằng tuyệt diệu của tự nhiên có thể thúc đẩy sự hình thành loài mới với một cách sinh sản mới.
Tương tự, trong các loài mất nhiễm sắc thể Y, một số biến đổi di truyền sẽ giúp loài đó sản sinh ra một giới tính mới – một dạng con đực không cần nhiễm sắc thể Y. Có thể hiểu rằng cá thể nam không hoàn toàn biến mất, mà chỉ được thay thế bằng một dạng cá thể nam khác với đặc tính giới tính mới.
Nguồn: NLĐ
