Và điều này chỉ có thể xảy ra tại thời điểm sóc trăng non khi nhìn từ Trái đất, lúc Mặt trời bị Mặt trăng che khuất và bóng của Mặt trăng phủ lên Trái đất.
Trong lúc nhật thực toàn phần, đĩa Mặt trời bị che khuất hoàn toàn. Với nhật thực một phần hoặc hình khuyên, đĩa Mặt trời chỉ bị che khuất một phần.
Nếu Mặt trăng có quỹ đạo tròn hoàn hảo, gần hơn Trái đất một chút, và trong cùng mặt phẳng quỹ đạo, sẽ có nhật thực toàn phần xảy ra mỗi lần trong một tháng. Tuy nhiên, quỹ đạo của Mặt trăng nghiêng hơn 5° so với mặt phẳng quỹ đạo của Trái đất quanh Mặt trời, do vậy bóng của Mặt trăng lúc trăng non thường không chiếu lên Trái đất. Để hiện tượng nhật thực cũng như nguyệt thực xảy ra, Mặt trăng phải đi qua mặt phẳng quỹ đạo của Trái đất.
Hiện tượng Nhật thực: Mặt trời (bên trái) – Mặt trăng (ở giữa) – Trái đất (bên phải).
Hiện tượng che khuất là hiện tượng của tự nhiên. Tuy thế, trong lịch sử cổ đại và quan niệm của một số người hiện đại, nhật thực thuộc về hiện tượng siêu nhiên. Hiện tượng nhật thực toàn phần gây ra sự sợ hãi đối với người dân thời cổ đại do thiếu hiểu biết về thiên văn học, khi Mặt Trời dường như biến mất vào ban ngày và bầu trời tối đen trong vài phút.
